Dzięki uprzejmości Wiktora Zelka, posiadacza przepastnej kolekcji karabinów o niezwykłych historiach, mam okazję zaprezentować Wam tekst dotyczący bardzo ciekawego karabinu. Dzięki zaś temu, że kanał T.J. GUNS stworzył o nim film, nie musicie go czytać. Link do filmu tutaj: KARABIN GEWEHR 1888… Chinski HANYANG 88 ,historia i opis broni
„Za czasów dynastii Qing (清朝) w Chinach w 1891 roku, gubernator generalny Zhang Zhidong (张之洞), który był odpowiedzialny za modernizacje wojska, rozpoczął budowę nowego arsenału w mieście Hanyang, prowincji Hubei (湖北). Nowy arsenał miał być obciążony produkcja broni długiej, krótkiej jak i artylerii i amunicji. Jako, że 1891 rok był początkiem ery broni/amunicji elaborowanej prochem bezdymnym, zdecydowano się na przerwanie istniejącego kontraktu na zakup karabinów Mauser 71/84, i zakupu nowych niemieckich Gewehr M1888, jak i praw do ich produkcji.
Produkcja nowego karabinu i karabinka rozpoczęła się w 1895 roku, zaraz po ukończeniu budowy arsenału. Początkowo, broń miała służyć do wypełnienia luk w jednostkach liniowych, które były niemalże w całości uzbrojone w karabiny Gewehr 1888 zakupione w Europie. Chińskie arsenały produkowały bliźniacze kopie karabinu i karabinka wz.1888 aż do 1904 roku, kiedy wprowadzono drobne modyfikacje i porzucono blaszaną osłonę lufy. W 1910 roku została dodana nakładka na lufę a celownik został wymieniony na identyczny z tym znajdującym się na Karabinach Mauser M1907, które to również były produkowane w tamtym okresie przez Chiny. Te modernizacje zostały dodane również na karabinkach, które ostatecznie przyjęły wygląd skróconego karabinu z zagięta raczka zamka.
W 1938 roku, w trakcie Drugiej Wojny Chińsko Japońskiej, Arsenał Hanyang został ewakuowany w głąb kraju. Linia produkcyjna karabinów została wysłana do 21-szego Arsenału (poprzednio znanego jako Jingling (静灵) a z pozostałej części maszyn utworzono 1-szy Arsenał. Produkcja Typ 88 trwała aż do 1944 roku, kiedy 21-szy Arsenał przerzucił się całkowicie na produkcje karabinu Typ 24. Wysłużona broń była używana przez wszystkie trzy strony konfliktu w czasie wojny: Republikę Chińska, chińskich komunistów (którzy często kupowali je od wojsk Republiki lub Japonii) i japońskich wojsk okupacyjnych i jako broń szkolna na Wyspach Japońskich. Po zakończeniu wojny, Hanyang stał się najliczniej dotychczas produkowanym karabinem w historii Chin z lekko ponad jednym milionem egzemplarzy i pozostał na wyposażeniu jednostek liniowych Chińskiej Republiki Ludowej aż po lata pięćdziesiąte. Ostatnim konfliktem gdzie Hanyang został użyty na większa skale była Wojna w Korei (1950-1953). W czasie Chińskiej Rewolucji Kulturowej, Hunwejbini (Czerwona Gwardia红卫兵) była często uzbrojona w karabiny Hanyang. Ostanie Hanyangi zostały wycofane z wyposażenia milicji w latach osiemdziesiątych XX wieku.
Egzemplarz karabinu Hanynag wyprodukowanego w dwudziestym-pierwszym arsenale, należący swego czasu do milicji prowincji Henan, można zobaczyć w Muzeum Militariów we Wrocławiu.”